Орусия менен Украинанын туткун айырбаштоосу уланууда жана болжол менен 20-21-июнда аягына чыгат. Бул тууралуу украин президенти Владимир Зеленский ишембидеги кайрылуусунда билдирди.
Киевде өткөн брифинг учурунда Зеленский туткундарды алмашуу процесси бүткөндө Украинанын жетекчилиги Орусия менен кийинки кадамдары тууралуу сүйлөшүүлөрдү улантарын белгиледи. Ал бул тууралуу АКШ президенти Дональд Трамп менен Канадада өтө турган G7 тобунун саммитинде талкуулашы мүмкүн. Саммит 15-17-июнь күндөрү өтөт. Зеленский ал жакка чакырылган.
Орусия президентинин жардамчысы Юрий Ушаков президент Владимир Путин менен АКШ лидери Дональд Трамптын телефондон сүйлөшүүсү тууралуу айтып жатып, Путин Украина менен сүйлөшүүлөрдү "22-июндан кийин" жандантууга даяр экенин билдиргенин кабарлады.
Орусия-Украина сүйлөшүүлөрүнүн акыркы айлампасы 2-июнда Стамбулда өткөн. Азыркы учурдагы туткун алмашуулар андагы келишимдерди ишке ашыруу болуп саналат. Маалыматтарга ылайык, эки тараптан тең миңден ашуун адам бошотулат, анын ичинде 25ке толо электер, оорулуулар, жарадарлар жана жай тургундар болушу мүмкүн. Жалпысынан туткун алмашуу төрт айлампа менен өттү. Азырынча канча адам алмашылганы тууралуу так маалымат жок.
Туткундардан тышкары Орусия Украина тарапка украин аскерлеринин миңден ашуун сөөгүн өткөрүп берди. Стамбулдагы сүйлөшүүлөрдөн соң орусиялык өкүлдөр 6 миңдей сөөктү өткөрүп берүүгө даяр экенин айтышкан.
Стамбулда башка маселелер боюнча келишимдер жетишилген эмес. Орусия Украинанын ок атышууну шартсыз токтотуу сунушун кабыл албады. Кремл сунуштаган шарттарга Киев көнгөн жок. Украинанын өкүлдөрү сүйлөшүүлөрдү ок атышууну токтотууга байланыштуу болсо гана улантууга даяр экенин белгилешкен.
Америкалык Newsmax телеканалына курган маегинде украин президенти Владимир Зеленский орусиялык президент Владимир Путиндин тынчтык сүйлөшүүсүнө даяр экенин айтканын сындап, Путин буга күч менен гана макул боло турганын кайталады.
Зеленский муну АКШ президенти Дональд Трамп Орусияга санкцияларды катаалдаштыруу менен "банк тармагын, көмүскөдөгү флотту, мунай баасы" көзөмөлдөө аркылуу гана ишке ашыра турганын айтты. Ал Путин "Трампты алдап коет" деп эсептейт.
Украин президенти Владимир Зеленский орус аскерлери Днепропетровск облусунун аймагына киргени тууралуу маалыматты четке кагып, алардын Сумы облусунун түндүк-чыгышындагы чабуулдарына бөгөт коюлганын, алдыга жылышы токтотулганын 14-июнда билдирди.
Фронттун Сумы багытында позициялар дээрлик теңелип калганын айткан Зеленский бул аймакка чектеш тилкеде 53 миңдей орус аскери турганын, кармаш чек араны бойлой 7 чакырым алыс жерде жүрүп жатканын, "душман токтотулганын" кошумчалады.
Днепропетровск облусунда, анын айтымында, кармаш уланууда, бирок "орус аскерлеринин алдыга жылуусу катталган жок".
Орусиянын Коргоо министрлиги аскерлери Донбасстын административдик чек арасынан өтүп, Днепропетровск облусунун аймагына кирип барышканын 8-июнда билдирген.
13-июнга караган түнү Орусия Украинанын аймагын жалпысынан 55 учкучсуз учак менен аткылады. Бул тууралуу украин Куралдуу күчтөрүнүн басма сөз кызматы билдирди. Мекеменин маалыматына караганда, алардын 28и атып түшүрүлдү.
Бейшемби күнү Запорожье облусунда авиа соккуга кабылган аймакта жараат алган төрт кишинин бирин сактап калуу мүмкүн болбогонун облустун аскердик администрация башчысы Иван Федоров билдирди. Каза тапкан киши 60 жаштагы жергиликтүү тургун болгону, жараат алгандар 65, 62 жана 58 жаштагылар экени, бир нече үй зыян тартып, айрым жерлерде өрт тутанганы кабарланды.
Харьков шаарынын мэри Игорь Терехов буга чейин дайыны табылбай жаткан тургундардын биринин сөөгү Орусиянын соккусунан кийин талкаланган имараттын урандысынын астынан табылганын 13-июнда маалымдады. Жарандык ишкананын имаратына 7-июнда сокку урулган, ал жерде үч киши мүрт кетип, 17 киши жараат алган.
Ал тапта Орусия 13-июнга караган түнү Украинанын согуштук дрондорунун соккусуна кабылганын маалымдады. Өлкөнүн Коргооо министрлиги билдиргендей, 125 учкучсуз учак (алардын 70и аннексияланган Крымда, 15и Орел, 11и Курск жана Саратов, 9у Белгород облустарында, калгандары Кара деңиздин акваториясында) атып түшүрүлдү.
Украинанын согуш туткундарынын маселеси боюнча координациялык борбору 13-июнда Орусиядан дагы 1200 кишинин сөөгүн кабыл алганын, орус тарап алардын баары украин жараны, арасында аскер кызматкерлери да бар деп тапшырып бергенин билдирди.
Ички иштер министрлигинин тергөөчүлөрү жана эксперттери ар бир сөөктү идентификация кылып чыгары маалымдалды.
Орусиялык Телеграм каналдар бул жолу айырбаштоо эмес, сөөктөрдү украин тарапка өткөрүп берүү гана болгонун жазышты.
2022-жылы февралда Орусия Украинага каршы толук масштабдуу согуш ачкандан бери алгачкы жолу эки өлкөнүн расмий делегацияларынын бетме-бет сүйлөшүүсү быйыл 16-майда Стамбулда өткөн, жыйынтыгында 1000/1000 форматында туткун айырбаштоо макулдашылган. Экинчи сүйлөшүү 2-июнда өттү, анда да айырбаштоону улантуу тууралуу сөз болгон. Эки күн мурда Орусия согушта каза тапкан украиналык 1212, ал эми Украина орусиялык 27 аскер кызматкеринин сөөгүн өткөрүп берген.
12-июнда тараптар оор жараат алган, ооруп жаткан туткундарды айырбаштоо жүргөнүн билдиришти, бирок так санын айтышкан жок.